Ngoại hình tàn tạ nhưng hiệu năng vẫn đáng tin
Tôi mua chiếc iPhone 13 Pro vào cuối năm 2022. Hồi đó, tôi từng nghĩ mình sẽ giữ gìn máy cẩn thận vì đây là chiếc điện thoại đắt tiền nhất tôi từng mua. Nhưng không lâu sau đó, một lần sơ ý làm vỡ tan tành mặt lưng, vết nứt tỏa ra như mạng nhện ra đến viền, dính lên cả phần camera. Tiếc thật nhưng vì phần kính vỡ này không ảnh hưởng đến chức năng nên tôi quyết định… để nguyên, chỉ dùng thêm ốp lưng để tránh vụn kính rơi rớt. Từ đó đến nay, nó vẫn phục vụ tốt công việc và giải trí mỗi ngày.
Chiếc iPhone 13 Pro của tôi nhìn mặt trước không ai biết bị gì...
... cho đến khi tháo ốp và nhìn mặt lưng.
Cận cảnh những vết nứt "tuyệt đối điện ảnh" trên lưng máy. Các mảnh vụn kính thỉnh thoảng lại rơi ra nên tôi bắt buộc phải dùng ốp lưng.
Thứ khiến tôi bất ngờ là dù ngoại hình xuống cấp, hiệu năng của máy vẫn không suy giảm. Các tác vụ cơ bản như lướt web, chỉnh ảnh, chơi game nhẹ hoặc mở đa nhiệm vẫn mượt mà. Tôi đang dùng iOS 18.5 bản mới nhất và gần như không thấy có hiện tượng chậm hay khựng khung hình. Máy đôi lúc vẫn nóng lên khi quay video, chơi game nặng hoặc chỉnh sửa file ảnh RAW, nhất là trong điều kiện thời tiết nóng, nhưng chưa lần nào bị sập ứng dụng hay giật lag khó chịu. Tôi cũng từng so sánh thử hiệu năng với iPhone 15 Pro của đồng nghiệp và gần như không cảm thấy sự khác biệt rõ rệt về tốc độ xử lý, có chăng chỉ là khoảng 1- 2 giây chờ đợi thêm.
Máy vẫn hoạt động gần như mượt mà 100%, các ứng dụng vẫn mở nhanh nhạy, chơi game rất tốt dù nóng máy nhanh.
Tuy nhiên, có một lỗi nhỏ tôi gặp từ lâu chưa được Apple sửa triệt để từ khi cập nhật iOS 17. Đó là khi dùng bàn phím LabanKey và bấm nút mở bảng chọn emoji, máy hay tự động nhảy về bàn phím mặc định của iOS. Đây không phải vấn đề nghiêm trọng nhưng cũng gây khó chịu vì ngày nào cũng gặp, khoảng 5 lần gõ phím thì dính lỗi 1 - 2 lần.
Pin chỉ còn 81% nhưng vẫn vừa đủ dùng, trừ khi chơi game
Sau khoảng 2 năm sử dụng, pin máy hiện còn 81% dung lượng. Thực tế, điều này lại ít ảnh hưởng tới trải nghiệm như tôi tưởng. Những ngày tôi dùng máy ở cường độ nhẹ, chủ yếu để đọc tin, lướt mạng xã hội, chụp vài bức ảnh thì vẫn đủ dùng từ sáng tới tối, thời gian sáng màn hình vẫn ở mức 4 - 5 tiếng (khi mới mua là 7 - 8 tiếng). Nhưng nếu có thêm việc chỉnh ảnh bằng Lightroom hoặc quay video 4K hay chơi game là pin bắt đầu tụt không phanh. Có lần tôi chỉnh sửa ảnh RAW bằng Lightroom mà máy vừa nóng vừa hao đến cả chục % chỉ trong cỡ 20 phút. Nếu chơi Liên Quân hay Tốc Chiến, mỗi trận thường cũng hao ngay khoảng 10% pin, trong khi con số trước đây chỉ khoảng 5 - 7% mà thôi.
Tuổi thọ pin máy chỉ còn 81% nhưng vẫn có thể dùng từ sáng đến tối, miễn là không chơi game và chỉnh sửa hình ảnh bằng Lightroom quá nhiều.
Dù vậy, tôi chưa thấy đủ lý do để thay pin. Phần vì chi phí thay pin chính hãng hiện khá đắt (pin hãng khác rẻ nhưng không đáng tin lắm), phần vì tôi vẫn còn sạc dự phòng và cũng chuyển sang chơi game, chụp ảnh bằng máy khác, cụ thể là 1 chiếc Galaxy S25 Ultra. Lúc này, chiếc iPhone 13 Pro bị "hạ cấp" thành điện thoại phụ, dùng khi tôi không rảnh cả 2 tay, cần sự nhỏ gọn của thân máy và sự tiện lợi của nền tảng iOS. Nói gì thì nói, iOS vẫn có những thứ vượt xa Android về hệ sinh thái, điển hình như hàng loạt ứng dụng chỉnh sửa ảnh chất lượng cao mà không có mặt trên Android.
Camera vẫn đủ dùng nhưng không còn gây ấn tượng
iPhone 13 Pro từng khiến tôi khá hài lòng về camera, Nhưng sau một thời gian dài sử dụng và sau khi đã có dịp cầm thử các điện thoại mới hơn (cả iPhone và Android), tôi thấy rõ chất lượng ảnh không còn thực sự nổi bật.
Thường ảnh vẫn giữ được kiểu màu sắc trung tính, không cố gắng làm màu sắc rực rỡ quá và cực kì "ăn nhập" với các ứng dụng chỉnh sửa ảnh, bộ lọc màu phổ biến. Tuy nhiên, độ chi tiết của cảm biến 12MP cũ không thể đáp ứng được khi cần zoom số, ví dụ như chụp zoom 2x. Cách xử lý chi tiết của Apple cho cảm giác khá dễ chịu nhưng lại quá "giả trân", đôi khi ảnh chụp ra vừa bị xỉn màu, vừa bệt lại như tranh vẽ và HDR cực kì "lố bịch", lộ liễu.
Camera của iPhone 13 Pro vẫn rất ổn, nhưng không còn gây hứng thú nữa mà chỉ như 1 máy ảnh để chụo nhanh với chất lượng đủ nhìn trên màn hình điện thoại, đăng lên story mạng xã hội cho vui.
Dù vậy, với tôi thì camera của máy vẫn đủ để chụp và đăng lên mạng xã hội. Nếu cần zoom xa hơn và chất lượng ảnh cao hơn, tôi vẫn còn 2 trợ thủ là Galaxy S25 Ultra và chiếc máy ảnh Sony.
Chưa hề nghĩ đến việc nâng cấp
Nếu đổi máy mới, tôi sẽ phải chi ít nhất từ 20 đến 30 triệu cho iPhone 15 Pro hoặc 16 Pro. (iPhone 17 Pro sắp ra mắt khả năng cao còn đắt hơn nữa) So với việc chi ra khoảng dưới 2 triệu để thay pin lẫn kính lưng, tôi cảm thấy nâng cấp hoàn toàn không cần thiết. Chừng nào iOS vẫn mượt, pin vẫn dùng trong ngày và chụp được ảnh đủ nhìn, tôi chưa thấy lý do nào thuyết phục để bỏ ngần ấy tiền đổi sang mẫu mới.
Chiếc iPhone 13 Pro giờ không còn nguyên vẹn về ngoại hình và cũng bắt đầu cho thấy dấu hiệu tuổi tác ở phần pin và camera. Thế nhưng xét một cách thực tế, nó vẫn là một công cụ giải trí, làm việc vừa đủ hàng ngày.
Đúng là các mẫu iPhone mới mang lại nhiều công nghệ hay, nhưng trong thời điểm mà giá điện thoại ngày càng cao, tôi nghĩ việc tiếp tục dùng một chiếc máy vẫn hoạt động ổn định cũng là một lựa chọn hợp lý. Với tôi, lên đời lúc này không phải là bước tiến, mà có thể là sự phí phạm, dư thừa.
Có thể thay đổi suy nghĩ vì... iOS 26?
Apple vừa giới thiệu iOS 26 với thay đổi cực lớn về giao diện. Điểm gây ấn tượng mạnh nhất là hiệu ứng kính lỏng mới được áp dụng cho nhiều thành phần giao diện, tạo cảm giác chuyển động mượt mà hơn, nhiều hiệu ứng kính nhám và tán xạ ánh sáng trông có chiều sâu hơn hẳn so với iOS cũ.
iOS 26 có hiệu ứng hình ảnh và chuyển động "sướng" thật nhưng tôi e là chiếc 13 Pro chai pin sẽ khó mà đáp ứng được.
Tuy nhiên, tôi cũng không khỏi lo ngại khi nghĩ đến việc cài iOS 26 trên chiếc iPhone 13 Pro đã 2 năm tuổi. Những hiệu ứng mượt mà, mãn nhãn ấy chắc chắn không miễn phí về hiệu năng. Nếu cập nhật, máy có thể phải gồng mình xử lý, kết xuất hình ảnh phức tạp hơn. Chưa kể, máy có thể sẽ phải tự động giảm hiệu năng để bù lại phần pin chai, càng dễ khiến iOS 26 trở nên ỳ ạch.
Combo iPhone 13 Pro và Galaxy S25 Ultra chắc sẽ còn phục vụ tôi thêm vài ba năm nữa.
Nếu vài tháng tới tôi quyết định cập nhật lên iOS 26, có thể đó sẽ là bước ngoặt khiến tôi phải cân nhắc lại quan điểm "chưa cần nâng cấp máy". Biết đâu chỉ 1- 2 năm nữa hoặc sớm hơn, tôi sẽ buộc phải lên đời vì hệ điều hành mới đã không còn được tối ưu cho đời máy cũ. Chiếc iPhone 13 Pro lúc đó sẽ không còn là thiết bị "đủ tốt" mà có thể biến thành "gánh nặng". Nhưng, ít nhất là hiện tại, tôi chắc chắn vẫn còn khá nhiều thời gian để gắn bó với chiếc điện thoại này.
