Hàng chục ngàn tỉ đồng đang được TP HCM tập trung giải ngân cho các dự án trọng điểm, với quyết tâm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng để các công trình sớm về đích.
Tập trung cho 4 dự án trọng điểmTheo Phòng Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN-MT) TP HCM, toàn thành phố hiện có 542 dự án đang thực hiện công tác bồi thường. Trong đó, 159 dự án đã được bố trí vốn năm 2024 với tổng kinh phí giải ngân hơn 34.000 tỉ đồng. Riêng năm 2025, thành phố tập trung giải ngân cho 4 dự án trọng điểm: Bờ Bắc kênh Đôi (5.335 tỉ đồng), rạch Xuyên Tâm (11.787 tỉ đồng), cao tốc TP HCM - Mộc Bài (gần 4.333 tỉ đồng) và Quốc lộ 13 (12.435 tỉ đồng).
Cùng với đó, TP HCM còn đang chuẩn bị cho các dự án lớn như nâng cấp Quốc lộ 1 (số vốn 9.611 tỉ đồng), nâng cấp Quốc lộ 22 (số vốn 6.234 tỉ đồng), xây dựng trục Bắc - Nam (3.596 tỉ đồng) và xây dựng cầu đường Bình Tiên (3.369 tỉ đồng).
Phó Giám đốc Sở NN-MT TP HCM Võ Trung Trực khẳng định: "Đây là các công trình trọng điểm quốc gia nên TP HCM sẽ chủ động tất cả các bước chuẩn bị, bảo đảm tiến độ toàn tuyến. Để bảo đảm tiến độ, Sở NN-MT TP HCM đã tổ chức lại 22 ban bồi thường, giải phóng mặt bằng nhằm bảo đảm quá trình chuyển giao sau khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp được thông suốt. Theo đó, các ban bồi thường, giải phóng mặt bằng trực thuộc sở đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị hồ sơ pháp lý đầy đủ, chính xác, làm nền tảng cho việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư".
Trong giai đoạn chuyển tiếp, Sở NN-MT TP HCM đề nghị các địa phương tạm dừng ban hành quyết định thu hồi đất nếu chưa có cơ chế cụ thể, thay vào đó cần trình phương án chuyển giao cho cấp xã, phường theo tinh thần Nghị định 151.
Theo ông Võ Trung Trực, để hỗ trợ công tác quản lý, Sở NN-MT TP HCM đã giao các ban bồi thường, giải phóng mặt bằng xây dựng hệ thống phần mềm theo dõi tiến độ dự án. Phần mềm này sẽ giúp cung cấp dữ liệu thông suốt, cập nhật liên tục cho lãnh đạo TP HCM và các sở, ngành, qua đó tăng cường giám sát và nhắc nhở kịp thời.
Vừa làm vừa gỡTại TP Thủ Đức (cũ) cho thấy công tác giải phóng mặt bằng đang rất khẩn trương. Theo ông Võ Chí Dũng, lãnh đạo Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng TP Thủ Đức, trong năm 2025, địa phương thực hiện giải ngân 6.267 tỉ đồng cho 70 dự án, chi trả cho hơn 1.000 hồ sơ và vận động thêm hơn 400 hộ dân bàn giao mặt bằng. Riêng 21 dự án lớn đã giải ngân hơn 12.585 tỉ đồng. Tuy nhiên, khó khăn vẫn tồn tại như tại dự án đường Vành đai 2, sau khi chi trả cho 76 trường hợp, việc giải ngân tạm ngưng do chưa có quyết định bổ nhiệm giám đốc ban kèm con dấu khiến hơn 130 hồ sơ còn lại chưa được chi trả.
Dự án cải tạo rạch bờ Bắc kênh Đôi đang được người dân bàn giao mặt bằng cho dự án. Ảnh: THU HỒNG
Tại quận 8 (cũ), theo ông Nguyễn Hồng Thuận - lãnh đạo Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng quận 8, đến cuối tháng 1-2025, địa phương đã giải ngân gần như toàn bộ vốn năm 2024 với hơn 5.740 tỉ đồng cho 7 dự án. Trong đó, riêng dự án cải tạo bờ Bắc kênh Đôi đã chi trả cho 1.010/1.503 trường hợp với 2.959 tỉ đồng. Đơn vị này cũng đang kiến nghị sớm giải quyết các vướng mắc trong bố trí tái định cư, xác định điều kiện tái định cư cho các trường hợp sử dụng đất chưa hợp pháp hoặc tranh chấp chưa được cấp sổ đỏ.
Tại khu vực huyện Củ Chi, theo ông Nguyễn Văn Vững, lãnh đạo Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi, ban đang chi trả 6 dự án, tổng vốn bồi thường hơn 5.366 tỉ đồng, đến cuối tháng 6-2025, huyện đã giải ngân được 4.837 tỉ đồng, đạt 90,16%. Trong đó, dự án tuyến cao tốc TP HCM - Mộc Bài đang được đặc biệt chú trọng.
Để bảo đảm công tác chi bồi thường, giải phóng mặt bằng không bị gián đoạn, ảnh hưởng tiến độ các dự án, các địa phương kiến nghị UBND TP HCM sớm ban hành quy chế phối hợp giữa các cấp, nhất là với dự án liên quan nhiều đơn vị hành chính cấp xã, nhằm bảo đảm tính pháp lý.
Là địa phương có 669 trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án tuyến cao tốc TP HCM - Mộc Bài, ông Phạm Văn Dũng, Chủ tịch UBND xã Nhuận Đức, cho biết để chuẩn bị công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng cho dự án (dự kiến bắt đầu từ tháng 9-2025), xã đã thành lập ban chỉ đạo công tác bồi thường và tổ giúp việc nhằm bảo đảm nhân sự, tập trung đẩy nhanh việc rà soát, phối hợp với Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi để chi bồi thường theo tiến độ đề ra.
"Hiện nay, chính quyền xã tập trung tuyên truyền, vận động, giải thích cho người dân có đất bị ảnh hưởng bởi dự án nhằm tạo sự đồng thuận. Song song đó, cán bộ chuyên môn kiểm đếm, xác nhận nguồn gốc đất… của người dân có đất bị thu hồi và chủ động phối hợp với Sở NN-MT, Sở Tài chính, Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi kịp thời tháo gỡ các khó khăn trong việc xác định giá bồi thường cho người dân" - ông Dũng cho hay.
Tương tự, đại diện xã Phú Hòa Đông - địa phương có số hộ dân bị ảnh hưởng dự án tuyến cao tốc TP HCM - Mộc Bài nhiều nhất với 1.159 trường hợp - cho biết địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, hiện mỗi tuần ban chỉ đạo đều họp để báo cáo tình hình kiểm đếm, xác nhận nguồn gốc đất của người dân… Nếu có khó khăn, kịp thời báo cáo Ban Bồi thường, giải phóng mặt bằng huyện Củ Chi để có hướng tháo gỡ, phấn đấu theo kịp tiến độ đề ra của dự án.
Là địa phương đang cấp tập giải chi cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án cải tạo bờ Bắc kênh Đôi, ông Phạm Quang Tú - Chủ tịch UBND phường Chánh Hưng - cho biết phường có 799 trường hợp bị ảnh hưởng, phường đã ban hành phương án bồi thường chi tiết cho 738/799 trường hợp, đã chi trả 609/738 trường hợp và đến nay có 236/609 trường hợp bàn giao mặt bằng.
