Nga chỉ giao được một máy bay từ đầu năm, Moscow đã "ngấm đòn" trừng phạt?

Theo dữ liệu của công ty nghiên cứu ch-aviation, các nhà sản xuất máy bay Nga chỉ giao được một trong số 15 máy bay thương mại theo kế hoạch trong năm nay vì tác động của lệnh trừng phạt.

Kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra năm 2022, các lệnh trừng phạt của phương Tây đã chặn Nga tiếp cận máy bay và phụ tùng do nước ngoài sản xuất.

Với đội bay gồm hơn 700 chiếc phần lớn là máy bay Airbus và Boeing, các hãng hàng không Nga hiện đang sử dụng phương án nhập khẩu gián tiếp để đảm bảo nguồn cung các linh kiện quan trọng.

"Không có linh kiện, không có công nghệ, không có cơ sở sản xuất, không có kỹ sư", một nguồn tin ẩn danh trong ngành hàng không Nga cho biết. "Để có tất cả những thứ này từ đầu phải mất nhiều năm, nếu không muốn nói là hàng thập kỷ".

Là quốc gia lớn nhất thế giới về diện tích, Nga phụ thuộc vào máy bay thương mại để vận chuyển hàng hóa và hành khách trong nước trên 11 múi giờ.

Năm 2021, Nga đã bổ sung thêm 52 máy bay thương mại mới vào đội bay, gồm 27 chiếc từ Airbus, 3 chiếc từ Boeing và 22 chiếc Sukhoi Superjet được chế tạo từ các linh kiện nhập khẩu, theo dữ liệu từ ch-aviation.

Chính phủ Nga đã nhiều lần điều chỉnh kế hoạch sản xuất, giảm mục tiêu giao hàng năm 2024-2025 từ 171 máy bay xuống còn 21. Tháng trước, các quan chức nước này cho biết sẽ điều chỉnh mục tiêu lần nữa vì lãi suất cao khiến việc cấp vốn trở nên đắt đỏ hơn và sản xuất chậm lại.

Máy bay MC-21 của Nga bay thử nghiệm thành công (Ảnh: Rostec).

Tập đoàn Rostec, vốn chịu trách nhiệm sản xuất máy bay chở khách và máy bay phản lực, đang gặp khó khăn trong việc hoàn thành đơn hàng thời hạn.

Năm ngoái, CEO Rostec Sergei Chemezov nói với Reuters rằng Nga sẽ sản xuất máy bay chở khách của riêng nước này, nhưng tới nay, việc giao hàng nhiều lần không đúng hạn.

Đáng chú ý, máy bay MC-21, được chế tạo hoàn toàn bằng các bộ phận do Nga sản xuất, nặng hơn nhiều so với phiên bản được chế tạo bằng các bộ phận nhập khẩu, do đó làm giảm tầm bay và hiệu quả nhiên liệu.

Báo cáo với Thủ tướng Mikhail Mishustin, CEO Chemezov cho biết việc sản xuất hàng loạt các máy bay phản lực sẽ bắt đầu vào năm 2026, muộn hơn 2 năm so với kế hoạch ban đầu.

Trước vấn đề này, Bộ trưởng Công thương Anton Alikhanov cho rằng Nga đang cố gắng giải quyết một vấn đề chưa từng có và quá phức tạp. "Không có quốc gia nào trên thế giới sản xuất hoàn toàn máy bay mà không nhập khẩu đồ", ông Alikhanov nói vào tháng trước.

Nguồn cung máy bay suy giảm trong khi nhu cầu vẫn ở mức cao đang đẩy giá vé máy bay tăng mạnh từ năm 2023. Moscow cũng buộc phải đề nghị hãng hàng không từ các nước Trung Á như Kazakhstan và Uzbekistan khai thác các đường bay nội địa nhằm đa dạng hoá lựa chọn cho hành khách.